BADEM
LATİNCE ADI : Prunus Dulcis
DİĞER ADLARI : Bayam, Payam
YETİŞTİĞİ YERLER : Anayurdu İran ile Afganistan yaylalarıdır. Eski Yunanlılar ve Romalılar tarafından Akdeniz bölgesine getirilmiş ve yöreye çok iyi uyum sağlamıştır.
FAYDALARI : Tatlı badem yağı: Müshildir, özellikle çocuklarda etkilidir. Dıştan uygulandığında yara iyileştiricidir. Annelerde süt gelişini artırır. Öksürük ve boğaz ağrılarına karşı etkilidir. Bağırsakların çalışmasını düzenler. Ayrıca bademin içi, cinsel güçsüzlüğe karşı etkili olur. Bunun için yemeklerden sonra bir miktar badem içi yenmesi tavsiye edilir.
UYARILAR : Aşırı kullanılması zehirlenmelere yol açar.
BALDIRAN
DİĞER ADLARI : Yabani kereviz, Ağuotu, Tavşancılotu
FAYDALARI : Haricen lapa halinde romatizmal ağrıların giderilmesi için kullanılır.
UYARILAR : Çok zehirli olup 6 gramı öldürür.
BALIK OTU
LATİNCESİ : Anamirta Cocculus
DİĞER ADLARI : Hablülhilal
YETİŞTİĞİ YERLER : Cava'da ve Malabar'da yetişir.
FAYDALARI : Terletir, idrar söktürür. Vücudu rahatlatır. Bronşit ve nezlede, bütün bulaşıcı hastalıklarda kullanılır.
BALLIBABA
LATİNCE ADI : Laminum
DİĞER ADLARI : Beyazısırgan, Tatlıbaba
YETİŞTİĞİ YERLER : Avrupa, Balkanlar, Kuzey Amerika ve Türkiye'de bilhassa Marmara ile Karadeniz bölgesinin nemli topraklarında yetişmektedir.
FAYDALARI : Kabız yapıcı ve hafif idrar yollarını temizleyici özelliği vardır. Prostat iltihaplarında yardımcı tedavi olarak kullanılabilir. İshal, dizanteri, akciğer kanaması, kandaki akyuvarların azalması, basur, varis, idrar zorluğu, sistit, asabilik ve sinirlilik, kabakulak, astım, kan temizleyici, kadınların vajinal akıntılarında başarıyla kullanılmaktadır.
BANOTU
LATİNCE ADI : Hyoscyamus Niger
DİĞER ADLARI : Gavur haşhaşı, Dağdağan, Batbatan, Konca
YETİŞTİĞİ YERLER : Kuzey hariç Avrupa'nın tamamına, Asya ve Kuzey Amerika'ya yayılmıştır. Türkiye'de Trakya, Karadeniz ve Ege kıyıları ile Konya, Kayseri civarlarında bulunur.
FAYDALARI : Kuvvetli bir uyuşturucu ve ağrı kesicidir. Bazı müshillerin tesir edebilmesini kolaylaştırır. Bilmeden kullanıldığında zehirlenmelere sebep olan bir bitkidir. Özellikle astımlılarda bronş kaslarını gevşeterek nefes darlığını önler. Mide ve bağırsak kaslarını da gevşeterek spazmları çözer ve kabızlığa sebep olur. Çocukların gece işemelerini önlemede faydalanılmaktadır. Ter, tükürük, mide ve bronş salgılarını arttırır. Yaşlılığa bağlı titremelerde de etkilidir.
UYARILAR : Dahilen kullanımı mutlaka doktor kontrolü altında olmalıdır.
BARUT AĞACI
LATİNCE ADI : Rhamnus Frangula
DİĞER ADLARI : Erkek Akdiken
YETİŞTİĞİ YERLER : Bütün Avrupa'da yetişen, nemli ormanları seven bir bitkidir. Yurdumuzda da kuzeyde özellikle Kuzeydoğu Anadolu'da yetişmektedir.
FAYDALARI : İdrar söktürücüdür, safra akımını sağlayıcıdır, bağırsak parazitlerini düşürür, kabızlığı önler. Müshil etkisinin alışkanlık yapması, sinamekiye göre daha zordur. Taze kabuklar tahriş edici olduklarından kusturucudur. Ayrıca yaraların iyileşmesini sağlar.
BAYIR TURPU
LATİNCE ADI : Armoracia Rusticana
DİĞER ADLARI : Eşekturpu, Karaturp, Yabanturpu
YETİŞTİĞİ YERLER : Anayurdu Akdeniz bölgesidir. Ama günümüzde tüm ılıman iklim kuşağındaki yerlerde ve ülkemizde yaygın olarak yetiştirilmektedir.
FAYDALARI : Bayırturpu romatizma, bel ve sırt ağrılarına da iyi gelir. Sindirim sistemini uyarır, iştahı açar, mide ve bağırsaklardaki gazı söktürür, ağrıları dindirir. İçerdiği antibiyotik nitelik nedeniyle bağırsakların çeperlerini koruyucu rol oynar. Hafif müshil etkisi vardır. Grip ve yüksek ateşte iyileştirici etki yapar. Balgam söktürücüdür. İdrar yolları iltihaplarını iyileştirir.
UYARILAR : Böbrek sorunu olan kişiler ve hamileler aşırı miktarda bayırturpu yememelidir.
BEHMEN
LATİNCESİ : Centaurea Behen
DİĞER ADLARI : Kavzakökü (Kızılbehmen, Akbehmen)
FAYDALARI : Basur memelerinden doğan şikayetleri giderir.
BERGAMUT
LATİNCE ADI : Citrus Bergamia
FAYDALARI : Koku vermesi için bazı ilaçlara ve çaya karıştırılır. Sinirsel gerginliklerden kaynaklanan korku, depresyon, histeri nöbetlerini yok edici, dengeleyicidir. Ayrıca antiseptik, antimikrotik, antibakteriyel, adale gerginliklerini düzeltici, dikkat toplayıcı, tonik, böbrek ve böbrek üstü fonksiyonlarını düzenleyicidir.
BESBASE
LATİNCE ADI : Macis
FAYDALARI : Hindistancevizi çekirdeğini örten özlü zardır. Teskin edici iştah açıcı ve vücudu kuvvetlendiricidir.
UYARILAR : Tavsiye edilen miktarı aşmamalıdır. Aksi halde zehirlenme belirtileri görülebilir.
BEŞPARMAK OTU
LATİNCE ADI : Potentilla Tormentilla, Vitex Agnus Castus
DİĞER ADLARI : Acı ayıt, Hayıt, Gümüş otu, Kazotu
YETİŞTİĞİ YERLER : Tüm Avrupa'da ormanlarda, dağlarda, kırlarda rahatlıkla rastlanabilir. Fransa, İtalya, Yugoslavya, Yunanistan, Suriye, Lübnan ve Türkiye'de Akdeniz ile Ege bölgelerinde çok yayılmıştır.
FAYDALARI : Basit ishallere karşı oldukça faydalıdır. Kabız yapıcıdır, bağırsak paraziti düşürücü, yara iyileştirici, kan dindiricidir. Eskiden cinsel isteği azaltmak maksadıyla kullanılmış olmasına rağmen, bu etki kanıtlanmamıştır. Günümüzde idrar söktürücü, mide, bağırsak gazlarını giderici ve teskin edici olarak bilinmektedir. Hayıfın beyinde seks hormonlarına etki ettiği bilimsel çalışmalarda gösterilmiştir. Bu sebeple kadınlarda hormonal sebepli adet kanaması sıklığı veya miktar olarak fazlalığı vakalarında faydalı olabilir. Ayrıca bazı hassas bayanların adet öncesi gerginlik sivilce, vs. gibi şikayetlerinde de yararlı olabilir.
UYARILAR : Hamile veya emziren kadınlar kullanmamalıdırlar. Hormon terapisi doktorlarına danışmalıdırlar.
BEZELYE
LATİNCE ADI : Pisum
FAYDALARI : Kabızlığı giderir. Kan yapar. Kan kanserine karşı korur.
BİBER
LATİNCE ADI : Capsicum
DİĞER ADLARI : Filfil, Isıotu
YETİŞTİĞİ YERLER : Anayurdu Amerika kıtası olan biberin tohumları 1493te İspanyaya getirilmiş ve oradan tüm dünyaya yayılarak 700 kadar türü üretilmiştir. Ülkemizde de dolmalık, sivri, çarliston, süs ve domates biberi gibi türleri yetiştirilmektedir.
FAYDALARI : Romatizma ve eklem ağrılarına karşı iyileştirici olarak kullanılır. Biber mideyi uyarır, sindirim salgılarını artırır, iştahı açar ve sindirimi kolaylaştırır. İdrarı artırır. Uyarıcıdır. Soğuk algınlığının ilk belirtisi görüldüğünde biber alınırsa iyileştirici olur.
UYARILAR : Aşırı miktarda tüketilen acı biber, mide ve bağırsakların tahrişine yol açabilir ve hatta böbreklerle karaciğerin rahatsızlanmasına neden olabilir.
BİBERİYE OTU
LATİNCE ADI : Rosmarinus Officinalis
DİĞER ADLARI : Beyaz püren, Biberya, Hasalban, Kuşdili otu
YETİŞTİĞİ YERLER : Ilıman iklim bitkisidir, Anayurdu Akdeniz havzası olup ülkemizde Batı ve Güney Anadolu kıyı şeridinde yetişir.
FAYDALARI : Sinirleri uyarır ve güçlendirir. Kas ağrılarını, siyatik ve nevraljiyi hafifletir. Romatizma ağrılarını azaltır. Burkulma ve eziklerde iyileştiricidir. Saç diplerindeki bezleri uyarır. Erken saç dökülmelerini önler. Kan dolaşımını hızlandırır. Hazımsızlıktan oluşan gazları söktürür. Safra salgısını artırır. İdrar söktürücüdür. Kadınlarda aybaşını düzene sokar. Sindirime (özellikle yağlı yiyecek yendiğinde) yardımcı olur.
BİNBİRDELİK OTU
LATİNCE ADI : Hypericum Perforatum
DİĞER ADLARI : Sarı kantaron, Kılıçotu, Kanotu, Yaraotu, Kuzukıran
YETİŞTİĞİ YERLER : Avrupa, Balkanlar ve Anadolu'da yaygın olarak mevcuttur.
FAYDALARI : Anti-stres ve anti-depresyon etkilidir. Bu özellikleri nedeniyle gerginlik, endişelilik, sinir rahatsızlıkları, depresyon ve özellikle menopozun yarattığı sıkıntı durumlarında kullanılır. Binbirdelikotu antiseptik ve yara iyileştiricidir. Ciltteki yangılar, berelenme, varikosel ağrıları, hafif yanık ve güneş yanıklarına iyi gelir. Ayrıca binbirdelikotu peklik verici, iştah açıcı, göğsü yumuşatıcı ve balgam söktürücü etkilerde taşır. Uykusuzluk ve fazla uyuma problemlerinde faydalıdır.
UYARILAR : Hamile veya emziren kadınların doktora danışmadan kullanmamalıdırlar. Bazı hastalarda sindirim bozukluklarına neden olmuştur. Alerjik reaksiyonlara sebep olabilmektedir. Çeşitli ilaçlar ile olumlu ya da olumsuz etkileşimleri olabilmektedir. Yan etki ve/veya etkileşim durumlarında kullanımı kesmek gerekir.
BOĞA DİKENİ
DİĞER ADLARI : Şeker dikeni, Deve elması, İbrahim dikeni, Tengel dikeni
FAYDALARI : İdrar söktürücüdür, klorür ve üre artırıcı, idrar yollarını dezenfekte edicidir. Ödemde, nefrit sancılarında, boğmaca ve öksürükte, iştahsızlıkta, ülser ve veremde kullanılır.
Haricen; gözde iltihap, çapaklanma, aydınlığa karşı aşırı hassasiyet için kompres halinde kullanılır.
BOHÇA OTU
LATİNCE ADI : Helleborus Odorus
DİĞER ADLARI : Karacaot, Harbak, Danabağırtan
YETİŞTİĞİ YERLER : Çalılıklar arasında, seyrek ışıklı koru ve dağ alanlarında bulunur.
FAYDALARI : Omurilik iltihapları, verem, menenjit, sinir hastalıklarında kullanılmalıdır. Haricen saç dökülmesi, kepek ve saçların kuvvetlenmesi, cerahatlı yaralar, göz kapakları ve cerahatlı sivilcelerin yıkanmasında kullanılır.
UYARILAR : Bitki zehirli olduğu için doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
BOLDO
LATİNCE ADI : Boldus Molina
YETİŞTİĞİ YERLER : Güneybatı Amerika'da ve Şili'nin kurak ve güneşli tepelerinde kendi kendine yetişir.
FAYDALARI : Karaciğer hastalıklarında besleyici, gastrit ve romatizmada ağrı kesici olarak kullanılır.
BORU ÇİÇEĞİ
DİĞER ADLARI : Çançiçeği, Petunya
FAYDALARI : Nefes darlığı, bronşit ve astımın sebep olduğu rahatsızlıkları giderir.
BOSTAN OTU
DİĞER ADLARI : Şevketibostan
FAYDALARI : Her türlü alerjiye çok etkilidir. Kurdeşen, astım rahatsızlıkları bu bitkinin etkisine dayanamaz. İştahsızlık, öksürük, mide bağırsak hastalıkları, karaciğer ve safra kesesi hastalıkları, karaciğer taşları, romatizmadır. Kuvvetlendirici, öksürük kesicidir.
UYARILAR : Böbrek hastalığı olanlar kullanmamalıdır.
BÖĞÜRTLEN
LATİNCE ADI : Rubus Fruticosus
DİĞER ADLARI : Mormorik, Karamama, Kedi dutu, Yabani üzüm, Dikençileği, Dikendutu
YETİŞTİĞİ YERLER : Anayurdu Kuzey Yarıkürenin ılıman iklim bölgeleridir. 17 türüne ülkemizdeki orman ve fundalıklarda: yol, bahçe ve hendek kenarlarında sıkça rastlanır.
FAYDALARI : İdrar söktürücüdür. Kadınlarda, aybaşı dönemlerinde aşırı kan gelişini önler. Bedeni güçlendirici toniktir. Doku ve damar büzücü etkisi vardır. Diyareyi keser, peklik verir. Gebe kadınlarda sırt kaslarını güçlendirir. Böğürtlen ağız yaraları, dişeti kanamaları, bademcik ve boğaz enfeksiyonuna iyi gelir. Bunun için yukarıda anlatıldığı biçimde hazırlanan infüzyonla günde üç-dört kez derin gargara yapılır. Ciltteki ağrı ve yangıları hafifletir. Yara iyileştiricidir. Hemoroit tedavisinde etkilidir.
BÖRÜLCE
LATİNCESİ : Vigna Unguiculata
DİĞER ADLARI : Karnıkara
FAYDALARI : İdrar tutukluğunu ve anüs kaşıntısını giderir. Yanık tedavisinde kullanılır.
BROKOLİ
LATİNCE ADI : Brassica Oleracea İtalica
DİĞER ADLARI : İtalyan karnabaharı, Karnabahar azmanı
FAYDALARI : Bağışıklık sistemini güçlendirir, antibiyotik özelliğe sahiptir. İdrar yapma zorluklarında düzelme, sertleşme problemlerinin düzelmesi, kısırlığın giderilmesi, meni miktarının artması, yaşam kalitesinin normalleştirilmesi, kolesterol seviyesinin düşürülmesi, böbrek, prostat, mesane gibi patojen mikropların temizlenmesi gibi faydaları vardır.
BUĞDAY
LATİNCE ADI : Triticium Vulgare
FAYDALARI : Çimlendirilmiş buğday tanesi zihin yorgunluğu ve sinir bozukluklarını giderir. Kepekli buğday unundan yapılan ekmek, kurabiye ve benzerleri bağırsakların düzenli çalışmasını sağlar. Kabız olmayı önler. Damar sertliği, mide ve cilt hastalıkları olanlar, taze ekmek ve sıcak börek gibi şeyler yememelidirler.
BURÇAK
LATİNCE ADI : Lathyrus
DİĞER ADLARI : Fasıl
FAYDALARI : Lapası; ezik, çürük tedavisinde; taneleri ise, isilik ve mayasılda kullanılır.