OKALİPTÜS
LATİNCE ADI : Eucalyptus
DİĞER ADLARI : Sıtma ağacı, Sulfata ağacı
YETİŞTİĞİ YERLER : Anavatanı Güney Avustralya’dır. Ülkemizde okaliptüsün yaşamasına uygun Ege ve Akdeniz kıyı şeridinde, sıcak, bol güneşli ve sulak yerlerde bataklıkları kurutmak ve odunundan yararlanılmak üzere sıkça yetiştirilir.
FAYDALARI : Peklik verici ve bedeni güçlendiricidir. Böyle durumlar için infüzyonu alınır. İdrar yolları antiseptiğidir. Bu durumda infüzyonu alınır. Dişeti enfeksiyonlarında mikrop kırıcı, ağız kokularını gidericidir. Antiseptik oluşu nedeniyle yara, ülser ve yanıkları temizleme ve iyileştirmede etkilidir. Balgam söktürür, göğsü yumuşatır, ateşi düşürür ve sinüsleri açar.
UYARILAR : Okaliptüsün aşırı dozlarda alınması zehirlenmeye yol açabilir. Okaliptüsle yapılan her uygulamadan sonra eller iyice yıkanmalı, gözlere dokunulmamalıdır.
ORMAN GÜLÜ
LATİNCE ADI : Rhododendron Ponticum
DİĞER ADLARI : Komar
YETİŞTİĞİ YERLER : Orta Avrupa, Balkanlar ve Karadeniz dağlarında yetişir.
FAYDALARI : Özellikle romatizmal ağrıları giderici, idrar söktürücü ve uyutucudur. Andromedotoxinin beyindeki merkeze etki ederek tansiyonu düşürücü etkisi olduğu bilinmektedir.
UYARILAR : İçerdiği zehirli glikozitler kaynatıldığı zaman parçalanıp etkilerini kaybetseler de dahilen kullanım yine de tehlikelidir.
ÖKSE OTU
LATİNCE ADI : Viscum Albüm
DİĞER ADLARI : Burç, Çekem, Gökçe, Gevele
YETİŞTİĞİ YERLER : Marmara ve Karadeniz bölgesi, İzmir, Adana Bürecek yaylasında rastlanabilir.
FAYDALARI : : İdrar söktürücü, tansiyon düşürücü ve spazm giderici etkilerini organ kaslarını gevşeterek yaptığı düşünülmektedir. Ayrıca kusturucu ve kabız yapıcı özelliği de vardır. Bunların yanında hafif uyku vericidir. Lapa şekline getirilmiş meyveler, romatizmal ağrıları dindirmek ve basit sivilcelerde cerahat toplamak maksadıyla kullanılır. Üzüntü ve sıkıntıya bağlı orta derecede yüksek tansiyonlularda dahilen yeterli miktarlarda alınan Gökçe'nin tansiyon düşürücü etkisi kesinlikle kanıtlanmıştır. Etki uzun süre sonra ve yavaşça kendini gösterir. Bu arada yüksek tansiyonla ilgili baş ağrısı, baş dönmesi, halsizlik ve sinirliliğe de fayda sağlar. Normal dozlarda yan etkisi ve zehirliliği yoktur. Metabolizmayı düzene sokar. Araştırmalara göre ökseotu tümör oluşumunu engeller.
UYARILAR : Yüksek doz zehirlidir.
ÖKSÜRÜK OTU
LATİNCE ADI : Tussilago Farfara
DİĞER ADLARI : Farfara otu, Sulandık otu, Devetabanı, Kavalak, Kabalak
YETİŞTİĞİ YERLER : Öksürükotu hemen hemen bütün Avrupa'ya yayılmıştır. Yurdumuzda ise özelikle Kuzey Anadolu'da nemli dağlar ve yol kenarlarında bulunur.
FAYDALARI : Solunum yollarındaki duyarlı mukoza zarını başka hastalıklardan korur. Boğmaca ve astımda rahatlatıcıdır. Nezle ve gribe karşı etkili olur. Balgam söktürücüdür. Yaprak ve çiçekleri içerdiği yapışkan bitki sıvısı ile kronik ve akut bronşite karşı etkilidir. Bronşları açar. Öksürüğü kesici, solunum yolları rahatsızlıklarında göğsü yumuşatıcıdır.
PANAMA KABUĞU
LATİNCE ADI : Quillaia Saponaria
DİĞER ADI : Sabun Ağacı Kabuğu
YETİŞTİĞİ YERLER : Orta Amerika ve Güney Amerika'nın kuzeyinde özellikle Şili, Peru ve Bolivya'da kendi kendine yetişen bir ağaçtır.
FAYDALARI : Saponin adlı madde mideyi tahriş ederek reflex yolla göğüs yumuşatıcı ve balgam söktürücü olarak rol oynar. Ayrıca doza bağlı olarak bulantı, kusma ve ishal de yapabilir. Haricen de uzun süren yaralarda, egzemada, fena kokan terlerde fayda sağlayabilir.
PANCAR
LATİNCE ADI : Beta Vulgaris Rubra
YETİŞTİĞİ YERLER : Yakındoğu, Avrupa ve Kuzey Afrika kökenlidir.
FAYDALARI : Midevidir. İdrar söktürücüdür. Kandaki şeker seviyesinin düşürür. Sinir sistemini yatıştırıcı etkisi vardır.
PAPATYA
LATİNCE ADI : Matricaria
DİĞER ADLARI : Mayıs papatyası, Tıbbi papatya, Sığırgözü
YETİŞTİĞİ YERLER : Papatya tüm dünyada ılıman iklim kuşağında yetiştirilmekte olup, ülkemizde de en bilinen çiçeklerden biridir.
FAYDALARI : Acımsı lezzeti ile iştah açıcı, hazmı kolaylaştırıcı ve sindirim sistemi gazlarını gidericidir. Bunların yanında ağrı kesici ve ateş düşürücü, yatıştırıcı, spazm giderici, terletici, romatizmal ağrıları azaltıcı olarak rol oynar. Papatyanın spazm çözücü, gaz giderici ve vücuttaki iltihabî reaksiyonu önleyici etkileri gastrit ve ülserli hastalarda önemli iyileşme ve rahatlama sağlar. Papatyanın spazm çözücü etkisinden hanımların ağrılı adet şikayetlerinde faydalanılır. Mayıs papatyasının olağanüstü bir etkisi de bakterilerin salgıladığı zehirleri etkisiz hale getirmesidir.
UYARILAR : Hamilelerin kullanması yasaktır. Fazlası kusturur. Şeker mide asidini yakacağından, fazla şekerli içilmemelidir.
PAPAYA
LATİNCE ADI : Carica papaya
DİĞER ADLARI : Papaya, Utruç
YETİŞTİĞİ YERLER : Güneşli, sıcak, humuslu ve bol sulu topraklarda yetişir.
FAYDALARI : Ağaç kavunu kabızlığı gideriyor, mide ve kalbi kuvvetlendirip kalp çarpıntısını gideriyor. Ağaç kavununu veya yaprağını koklamak baş ağrısını geçirip ferahlatırken, yaprakları hazmı kolaylaştırıyor, nefesi rahatlatıyor. Ferahlatıcı, serinletici ve kabızlık gidericidir.
PATLICAN
LATİNCESİ : Solanum Melongena
FAYDALARI : Kolesterolü önler. Damarların kolesterolden zarar görmelerini engeller. Damar tıkanıklığına karşı iyi gelir. Hayvanlarda ve insanlarda kanseri önleyen maddeler içerir. Vücutta çarpıntıyı ve sarsıntıyı önler.
PELESENK ODUNU
LATİNCE ADI : Cammiphora Opabalsamum
YETİŞTİĞİ YERLER : Hindistan ve Orta Amerika'da yetişmektedir.
FAYDALARI : Haricen sürülerek romatizma ağrılarına karşı ve dahilen de maddesi sebebiyle balgam söktürücüdür. Pelesenk reçinesi aspirine benzer etki gösterir ağrı keser, ateş düşürür.
PELİN OTU
LATİNCE ADI : Artemisia Absinthium
DİĞER ADLARI : Acı pelin, Ak pelin, Acı yavşan
YETİŞTİĞİ YERLER : Orta Avrupa, Anadolu orta ve güney Asya'da yaygın bir türdür.
FAYDALARI : Bedeni güçlendirici tonik etkisi vardır. İdrar söktürücüdür. Yüksek ateş ve enfeksiyon durumlarında güçlü bir iyileştiricidir. Bitkinin, içerdiği acı maddeler nedeniyle bedeni uyarıcı, iştah açıcı ve sindirimi kolaylaştırıcı etkileri vardır.
UYARILAR : Hamilelerin, emzikli kadınların ve mide kanaması geçirenlerin kullanması yasaktır.
PİRE OTU
LATİNCE ADI : Tanacetum Cocineum, Pyrethrum roseum
DİĞER ADLARI : Oltuotu, Pirekapan
YETİŞTİĞİ YERLER : Anayurdu Kafkasya olup ülkemizde Erzurum yaylalarında yetişmektedir.
FAYDALARI : El değirmenlerinde öğütülüp toz haline getirilir. Eskiden Erzurum Oltu ilçesinde piyasaya çıkarıldığı için Oltuotu adıyla tanınmıştır. Bu ilaç özellikle pirelere ve öteki böceklere (sözgelişi hamamböceği, tahtakurusu, kene, karınca ve örümceklere) karşı evlerde gerekli yerlere serpilerek kullanılır. Bu çiçeklerin bileşiminde %5 oranında uçucu yağ ile sabit yağ, reçine ve piretrin adlı madde bulunur. Piretrin: pire, kene vb. kan emici hayvanlar için çok zehirli: insan, kedi, köpek vb. için az zehirlidir. Piretrin kan emici hayvanlara değince öldürücü etkisini gösterir.
PITRAK
LATİNCESİ : Xanthium Spinosum
EŞ ANLAMLISI : Bıtırak, Dulavrat otu
FAYDALARI : Üremi, sindirim güçlüğü rahatsızlığına önerilir. İdrar söktürücüdür, bağırsak yumuşatıcı ve sindirim sistemini düzelticidir.
PORTAKAL
LATİNCE ADI : Cytrus Aurantium Risso
YETİŞTİĞİ YERLER : Akdeniz iklimine sahip sıcak ülkelerde geni alanlarda portakal ağaçları mevcuttur. Ülkemizde de bilindiği gibi Antalya-Mersin illerimizde büyük miktarlarda ürün elde edilmektedir.
FAYDALARI : Nezle, grip, soğuk algınlığı gibi hastalıklara karşı koruyucudur. Ancak hasta olduktan sonra yenilen portakal o hastalığın gidişini etkilemez. Damar sertliğini engeller. Portakal dışkılamayı kolaylaştırır, ferahlık verir, ateşi düşürür. İçerdiği C vitamini sebebiyle ateşli hastalıklara direnci arttırır. Dişeti kanamalarını geçirir. Deri sağlığında önemli bir madde olduğundan yara ve yanıklarda tedaviyi destekleyebilir. Vücut destek dokusunu kuvvetlendirir. Portakal çiçekleri veya yapraklarının suyla kaynatılmasıyla elde edilen sıvı bağırsak spazmlarına iyi gelir.
PORTAKAL NERGİSİ
LATİNCE ADI : Calendula Officinalis
FAYDALARI : Kan temizleyici olarak mikrobik sarılıkta en büyük yardımcıdır. Dolaşımı düzenler, yaraların iyileşmesini sağlar. Damar iltihabı, fistül, yanık yaraları, varis, ayak mantarları, cilt kanseri, kan çıbanı, mide ve bağırsak kanalı hastalıkları, kalın bağırsak iltihabı, ödem ve kanlı idrar hastalıklarına iyi gelir. Egzama ve şişkinliklerinin bulunduğu yere banyosu yapılır.
PÜREN AĞACI
LATİNCE ADI : Taxus Baccata
DİĞER ADLARI : Kadım ağacı, Porsuk ağacı
YETİŞTİĞİ YERLER : Özellikle Karadeniz bölgesi dağları ve Toros'larda mevcuttur.
FAYDALARI : Damar büzücü ve uterus kaslarını kasarak adet söktürücü etkileri olmasına rağmen zehirli olduğundan günümüzde kullanımı terkedilmiştir. Bütün ağaç, özelikle yaprakları zehirlidir.
UYARILAR : 2 gr. yaprak insanda kalp durması ile ölüme yol açabilir.
RATANYA
LATİNCE ADI : Krameria Triandra
YETİŞTİĞİ YERLER : Güney Amerika'da Peru, Bolivya ve Şili'nin 1000-2000 m. yükseklikteki kumluk ve kıraç dağlarında yabani olarak yetişmektedir.
FAYDALARI : Bağırsak hareketlerini azaltarak ishali önler, damarları daraltarak kanamaları durdurur. Bu amaç için kadınlarda adet kanının fazla gelmesine karşı kullanılmıştır.
RENKLİ BURÇAK
LATİNCESİ : Coronilla Varia
DİĞER ADLARI : Körigen
FAYDALARI : Kalp hastalıklarına önerilir. Kalbi güçlendirir, idrar söktürücüdür.
UYARILAR : Yüksek doz zehirleyebilir doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
REYHAN
DİĞER ADLARI : Fesleğen
FAYDALARI : Mide kramplarına, mide bulantısına, gastrite, öksürüğe, kabızlığa, migrene, baş ağrısına, asabilik ve sinir zafiyetine önerilir.
UYARILAR : Hamileler kullanmamalıdır.
REZENE
LATİNCE ADI : Foeniculum Vulgare
DİĞER ADLARI : Arapsaçı, Mayana, Erziyan, Raziyane, Sincibil
YETİŞTİĞİ YERLER : Yurdumuzda Ege, Akdeniz ve Karadeniz kıyı kesimleri olmak üzere tüm bölgelerimizde yetiştirilmektedir.
FAYDALARI : İştah açıcıdır. Bedeni iyice temizlemek üzere, ezilmiş tohumları sıcak banyo suyuna eklenir. Ağız kokusunu gidermek üzere, tohumları çiğnenir. Yüzü derinden temizlemek üzere, ezilmiş tohumları yüz maskelerinin formülüne katılır. Emziren annelerde, sütü artırıcıdır. Mide ve bağırsak hastalıklarında rahatlatıcıdır. Sindirime yardımcı olur. Mide ve bağırsak gazlarını söktürür. Bronşitte ve öksürük nöbetlerinde rahatlatıcı etkisi vardır.
UYARILAR : Rezene, bedene aşırı dozlarda alınmamalıdır.
